Hollywood yazarları ile televizyon ve sinema oyuncularının stüdyolara karşı başlattığı grevi, zengin Hollywood elitleri arasındaki bir savaş olarak görmek cazip geliyor. Ama durum hiç de böyle değil.
Aslında, şu anda Hollywood'da olan şey, hızla bir şeylerin üretimini dijitalleştirilmiş fikirlerin üretimiyle değiştiren yükselen dijital ekonomide Amerika'da olup bitenlerin bir mikro kozmosu.
Gelişmekte olan bu ekonomideki işçiler, her yerde en kötü maaş alan ve en kötü muamele görenlerden bazılarıyken, en iyi sahipler ve yöneticiler Wall Street dışındaki en şişman kediler arasında.
21. yüzyılda sermaye ve emek arasındaki en büyük mücadeleler, 20. yüzyıldaki mücadelelerden farklı görünebilir; örneğin, tam zamanlı çalışanların daha iyi saatlik ücret ve yan haklar elde edip etmedikleri, fazla mesai için bir buçuk saat ve makul çalışma koşulları - ancak daha kötü değilse de birçok yönden aynı.
Fiziksel mülkiyet içermezler. Aşırı dijitalleştirilmiş yaratıcı çıktılardır. Daha spesifik olarak, yaratılanların değerinin ne kadarı yaratanlara karşı bu yaratımları yönetenlere gidiyor?
Eğlence şirketleri, insanların sinemaya daha az gitmeleri ve video akışlarını izlemek için TV kablolarını kesmeleri nedeniyle acı çektiklerini söylüyor.
Ama parayı takip edin: Eğlenceye ayırdığınız dolar aslında Amerika'nın en büyük şirketlerine gidiyor. Bu devler, içeriğin dağıtılma yöntemlerine sahip oldukları ve onlara daha fazla güç ve daha yüksek kâr sağlamak için tüketici verilerini araştırdıkları için büyük bir pazarlık gücü elde ettiler.
Şunu düşünün: Bu yılki hisse senedi kazançları beş dev dijital firma arasında yoğunlaştı: Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon ve Meta. Birleşik piyasa kapitalizasyonları şu anda 8 trilyon doların üzerinde, bu rakam Amerika Birleşik Devletleri ve Çin hariç her ülkenin GSYİH'sini aşıyor. Nakit zenginidirler. Amazon dışında hepsinin toplam 200 milyar dolarlık net nakit-borç bakiyesi var.
Bu dev şirketler video, video oyunları ve medya platformlarını devralırken, üst düzey yöneticileri, en büyük müteahhitleri ve en büyük yatırımcıları bunu alıyor.
Netflix'ten Reed Hastings, bir önceki yıla göre %25 artışla 51,1 milyon dolar değerinde 2022 tazminat paketi aldı. Warner Bros. Discovery CEO'su 39 milyon dolar aldı. Comcast'in CEO'su, 32 milyon dolar. Paramount'un CEO'su, 32 milyon dolar. Disney'in CEO'su, 24 milyon dolar.
Amazon'dan Bezos ve Meta'dan Zuckerberg, tüm bu yöneticilerin toplamından daha fazlasını topluyor.
Bu arada, içeriği oluşturan insanlar mahvoluyor. Giderek daha az pazarlık güçlerine sahipler.
Yazarlar, tasarımcılar, sanatçılar, müzisyenler, yazılım tasarımcıları ve geliştiriciler, fotoğrafçılar, grafik uzmanları, kodlayıcılar, ses mühendisleri, animatörler, şarkıcılar, söz yazarları, mimarlar, şovmenler, gazeteciler ve bu kreasyonları depolayan veya teslim eden herkesten bahsediyorum.
Ve daha yeni başlıyor. Yapay zeka -şu anda çoğunlukla Google, Meta ve OpenAI aracılığıyla- internetteki her türlü dijital içeriği kazımakla meşgul. Büyük Teknoloji değilseniz, fikri mülkiyetiniz kayboluyor.
Son on yılda, TV yazarlarının maaşı %23 düştü. Tipik aktör aynı zamanda aşağı doğru inen merdivendeydi (geçen yıl ortalama 26.276 dolar). Diğer içerik oluşturucuların çoğunun maaşına, avantajlarına ve iş güvenliğine sahip oldular.
Başka bir deyişle, Hollywood'da olanlar aynı zamanda ABD ekonomisinin devasa ve büyüyen bir bölümünde de oluyor.
Dijital yaratıcılara giden azalan ödüller ile dijital kreasyonları yöneten dev şirketlerin yöneticilerine giden yükselen ödüller arasındaki bu boşluk bir uçurum haline geldi ve daha da büyüyor.
Tüm bunlardaki en büyük değişken, yasadır; özellikle, dijital tekellere ne gibi sınırlamalar getirdiği ve yaratıcıların gücünü kolaylaştırıp sınırlandırmadığı gibi.
Her iki açıdan da Biden yönetimi müthişti. Tekelcilere karşı ve sendikalardan yana, Franklin D. Roosevelt'inkinden bu yana herhangi bir yönetimden daha saldırgan olmuştur.
Ancak yasaların çoğu hala 20. yüzyılda ve federal mahkemeler şirket devlerinin yanında olma eğiliminde.
Amazon'un paçayı sıyırmayı başardığı sendikayı çökertmeye bir bakın. Veya Google, Microsoft ve OpenAI'nin telif hakkıyla korunan materyalleri internetten ne kadar kolay kaldırdığını.
Bu arada, mahkemeler devleri engellemek için antitröst kullanmaya isteksiz. Geçen hafta bir federal yargıç, FTC'nin Microsoft'un video oyun üreticisi Activision Blizzard'ı 70 milyar dolara satın almasını durdurma girişimini, ajansın anlaşmanın rekabeti azaltacağını ve tüketicilere zarar vereceğini kanıtlayamadığını söyleyerek reddetti. Bu, FTC'nin Şubat ayında bir yargıcın Meta'nın Inside sanal gerçeklik girişimini satın almasını engelleme girişimini reddetmesiyle kaybetmesinin ardından geldi.
Hollywood'un içerik oluşturucuları greve giderken ve FTC Microsoft ve Meta'nın peşine düşerken, bu devasa ve büyüyen güç dengesizliğini aklınızda bulundurun. Kontrol edilmezse, yakında Amerikan ekonomisinin çoğunu oluşturacak.
Çeviri Kolektifi
www.peoplesworld.org’da Robert Reich tarafından yazılan makaleden çevrilmiştir.