Struggle-La Lucha, Ukrayna ve Donbass'taki anti-faşist mücadelenin 5.yılına dikkat çekmek için yaptığı bir dizi röportajın parçası olarak Donetsk Halk Cumhuriyeti Komünist Partisi (KPDPR)'nin Merkez Komite Sekreteri ve parti yayın organı İleri'nin editörü Stanislav Retinsky ile konuştu.
Ukrayna'nın Donbass'a karşı savaşının başlamasından bugüne 5 yıl geçti. Anti-faşist direniş ve bağımsızlık mücadelesinin ilk zamanlarında Donetskli komünistler nasıl bir rol oynadılar?
Komünistler, Donetsk Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasında bir çok şey yaptılar. Örneğin, o zaman Ukrayna Komünist Partisi'nin Kirovsky Bölge Komitesi'nin birinci sekreteri ve şimdi Donetsk Halk Cumhuriyeti Komünist Partisi birinci sekreteri olan Boris Litvinov, DPR'ın Yasası'nı ve Bağımsızlık Bildirgesini yazdı. Ukrayna Komünist Partisi Slavyansk Şehir Komitesi birinci sekreteri ve şimdi KPDPR Merkez Komitesi'nin ikinci sekreteri Anatoly Khmeleva, Slavyansk için yapılan çarpışmalarda yer aldı.
Seçim komisyonları komünistlerin aktif katılımıyla oluşturuldu. 11 Mayıs 2014 (seçmenlerin büyük çoğunluğunun Ukrayna'dan bağımsızlığı desteklediği zaman- Struggle-La Lucha)'te yapılan referandumu kolaylaştıran Donbass bölgesinde bulunan parti örgütlerine teşekkürler. DPR'nin birinci Yüksek Konsey'inin 98 delegesinin 20'den fazlası komünistti.
Bugün bizim işimizin önemli bir bölümü, DPR'nin uluslararası tanınmasına dönüktür. Bu, özellikle uluslararası parti ilişkilerinin kurulmasıyla başarılabilir. Ve Komünist Parti, bu yönde belirgin adımlar attı. ABD'ye ek olarak, AB'nin 15'ten fazla ülkesinde, Latin Amerika (Venezuela, Küba, Nikargua)'da, Asya (Vietnam, Hindistan, Kuzey Kore)'da ve tabii eski SSCB'de komünistlerle kontak kurmayı başardık.
Bu 5 yıl boyunca, Komünist Parti zor koşullarda çalıştı, fakat bugün onun pozisyonu belirgin bir şekilde kötüye gitti. 2014'te, Merkezi Seçim Komitesi tarafından düzenlenen kayıt sertifikasının iptali KPDPR'nin oy pusulasında görünmesinin yasaklanması anlamına geliyor. Donetsk Halk Cumhuriyeti, mahkemede CEC (Merkez Seçim Komitesi-bn) kararının iptali için araştırma yapılması eğilimindeydi.
Sizi yanlış anlamadıysam yenilerde bir kitap yazdınız. Ne hakkında?
Kitap, "Dünya İhtilafı'nda Donbass: Bir Sınıf Yaklaşımı" adını taşıyor. Donbas'taki çelişkiye Marksist bir bakış sunuyor. Bunun "Rusya dünyası"nın çıkarları için bir mücadele olduğuna dair çok iyi kurgulanmış bakış açısına karşı, işin aslının ne olduğuna dair değişik bir yorum sunuyorum.
Bana göre, Donbass, Suriye, Venezuela ve diğer bölgelerle birlikte anti-emperyalist cephenin (en azından DPR'nin ilk başkanı Aleksandır Zaharçenko'nun ölümüne kadar) bir parçasıdır. Nihayetinde hepsi ABD emperyalizmine direniyorlar. Kitap sadece Donbass'taki durumu tanımlamıyor aynı zamanda bu temelde, komünistlerin önceki kuşağının deneyimlerini hesaba katarak geliştirilen Komünist Parti'nin taktiklerini de açıklıyor.
Çalışma, Şubat 2015'te Debaltsevo'nun kurtuluşu için verilen savaşta ölen bir komünist olan Vsevolod Petrovsky'e ithaf ediliyor.
Geçen yıl, Donbass Cumhuriyetlerinin liderliğinde büyük değişiklikler oldu. Minsk müzakereleri çok önce duralamıştı. Ukrayna, komuta alanına büyük güçler yığmıştı, fakat şu ana kadar yeni bir askeri saldırı olmadı. Bugünkü politik ve askeri durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Şubat 2015'te ikinci Minsk anlaşmasının imzalanmasından bu yana son 4 yıldır, Donetsk Halk Cumhuriyeti "ne savaş ne de barış" konumundadır. Başka bir deyişle, Donbass bölgesinde tam ölçekli bir savaş yok ama Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından yapılan bombardıman bugün hala sürüyor.
Cumhuriyetteki şu anki politik durumu düzenli bir şekilde değerlendirmek için politikanın ekonominin yoğunlaşmış ifadesi olduğunu hatırlamalıyız. DPR'ın ilk başkanı olan Aleksandır Zaharçenko'nun ölümünden sonra önemli değişimler oldu.
Donbass'taki kavganın sürükleyici gücü, büyük sermayeden pazar kapmaya çalışan küçük burjuvazidir. Kendisi de küçük burjuva tabakadan gelen Aleksandır Zaharçenko bu harekete önderlik etti. Fakat Ukraynalı oligarklardan pazarları geri almak için onların arkasında olan emperyalist gruplara meydan okumak gerekliydi. Sonuçta, istesin ya da istemesin DPR'nin ilk başkanı anti-emperyalist bir mücadeleye önderlik etmeye zorlandı.
Belli bir süre için DPR'da küçük burjuvazinin pazar ilişkilerini koruma idealini gerçekleştirmek sadece oligarşi olmadan mümkündü. Fakat ileriye doğru gidilmeden- yani sosyalizme doğru gidilmeden- büyük sermaye tarafından işçi sınıfının sömürülmesine dönüş kaçınılmazdır.
Şimdi Sergey Kurchenko ("Ukrayna Gaz Kralı" olarak bilinen yükselen oligark-SLL), eskiden Donbass'ta egemen olan oligark Rinat Akhmetov'dan alınan pazar üzerinde kontrol sağlamaya çalışıyor. DPR'dan kömür ve metal ihraç etme üzerinde kontrol sağlamaya dönük birçok girişimde bulundu. Aleksandır Zaharçenko, en azından bu istemleri sınırlandırmak için çabaladı.
Bugün, tüm göstergeler, Donbass'ta Sergey Kurchenko'nun pozisyonunun görünür şekilde güçlendiğini ve sonuç olarak anti-emperyalist mücadelenin sonuna geldiğimize dair konuşabileceğimizi gösteriyor.
DPR'deki işçiler ve sol hareketler nereye gittiler?
Eski Sovyetler Birliği'nin bütün komünist partilerinin temel problemlerinden biri, proletarya ile güçlü bağ kurmadaki eksikliktir. Donbass bir istisna değil.
Yerel işçi sınıfının kendisini bağımsız bir güç olarak ortaya koyduğu son tarih 1980'lerin sonu ve 1990'ların başında Sovyet hükümetine muhalefet ettiği zamandır. O zaman yerel madenciler mülkiyet ilişkilerinde bir değişime dair önemli konuşmaların olduğu kitlesel yürüyüşler yaptılar. Ve Sovyet karşıtı görüşler işçiler arasında hala oldukça yaygındır.
Bununla birlikte, 2014'ün başından itibaren Donetsk komünistleri emekçi bölgelerde propaganda ve örgütlenme çalışmaları yapıyorlar.
DPR komünistleri, 28 Mayıs 2014'te Donetsk'te yapılan büyük madenci eylemlerinin örgütlenmesinde yer aldılar. Yaklaşık bin madenci, Ukrayna'nın Donbass'taki "anti-terörist operasyon"una karşı yapılan protestolarda yürüdü. Bu Kiev'in savaş uçakları tarafından şehrin bombalanmasından iki gün sonra oldu.
Savaş, madenler ve fabrikalarda acil durum tehlikesini gözle görülür derecede artırdı. Bir maden ara istasyonunun bombardıman edilmesi, madencilerin kaçınılmaz bir şekilde ölmesi anlamına geliyor. Bu nedenle protesto için caddeleri dolduruyorlar.
Kasım 2015'te, Khartsyzsk'da Komünist Parti'nin yerel şehir komitesinin katılımıyla bu süreçte Rinat Akhmetov'a ait olan işletmenin kapatılmasına karşı boru yapım atolyesi işçileri bir yürüyüş yaptı.
Anatoly Khmeleva, Taşıma İşçileri Sendikası başkanı, Komünist Partisi'nin ikinci sekreteridir. Onun liderliği altında, sendika düzenli bir şekilde sürücülerin haklarını savunuyor.
Ukrayna ve Batılı güçler tarafından uygulanan ekonomik abluka işçileri nasıl etkiliyor?
Minsk'te Temas Grubu'nun çatısında imzalanan ateşkeslere rağmen, Ukrayna tarafı cumhuriyetin topraklarını bombalamayı sürdürdü. Tabii ki bunun yerel ekonomi üzerinde negatif bir etkisi oldu.
Abluka ve Kiev tarafından yapılan aralıksız bombardımandan dolayı bir çok işletme ya atıl kaldı ya da düşük kapasitede faaliyet yürüttü. Bütün bunlar, insanların yaşam standartlarını etkiledi. DPR'da bir iş bulabilirsin fakat genellikle düşük ücretlidir. Sosyal haklar aynı şekilde düşük düzeydedir- Rusya'dakinden defalarca daha düşüktür. Aynı zamanda, Donetsk'teki yiyecek fiyatları Moskova'daki ile neredeyse aynıdır.
Bununla birlikte, DPR'da ihtiyaç sahiplerine yardım yapılıyor, atölyeler için tarifeler yükseltilmiyor ve kamu ulaşımının ücreti düşük kalıyor.
2017'nin ilk zamanlarında Donbass'taki ekonomik abluka çok keskinleşti. Bugün, Ukrayna'dan Donbass'a, Donbass'tan da Ukrayna'ya neredeyse hiç bir şey geçmiyor. Bununla birlikte, DPR'ın ve LPR'ın ürünleri, özellikle kömür, yabancı pazarlara sunuluyor. Cumhuriyetlerden gelen hammaddeler, Rostov bölgesindeki Rusya limanları aracılığıyla Avrupa ülkelerine ulaşıyor. Donbass kömürü, Kuzey Amerika, Afrika ya da Avustralya kömüründen daha iyi ve daha ucuzdur.
Uluslararası dayanışma hareketi ne yardımda bulunabilir? ABD'deki işçiler ve solcular Donbass cumhuriyetlerindeki halka nasıl yardım edebilir?
Donbass halk cumhuriyetleri için uluslararası düzeyde dile gelmiş alternatif bir bakış açısının olması çok önemlidir. Bunu yapmak için düzenli biçimde DPR ve LPR'ı desteklemek için çeşitli aktiviteler, Donbass'taki durum hakkında rapor ve çocuklara, yaşlı ve engelli insanlara insani yardım sağlamak gerekli.
Sadece birleşik bir çabayla dünya emperyalizmine direnebiliriz; bu, proletarya enternasyonalizmi ile cevaplanmalıdır. Ve biz, DPR'ın komünistleri, ABD'de varolan Donbass ile dayanışma hareketi için memnunuz. Teşekkürler yoldaşlar!
Greg Butterfield'ın 18 Nisan 2019'da http://wpered.su'da yayınlanan makalesinden çevrilmiştir.
Çeviri Kolektifi