< Genel İş’ten Kadın Emeği Raporu

DİSK/Genel İş Sendikası Araştırma Dairesi (EMAR), 2014-2024 Yılları Arasında Kamuda Ve Genel İşler İşkolunda Kadın İstihdam Raporu’nu yayınladı.

Rapora göre özetle;

Her 10 kadından sadece 3’ü çalışma hayatında

Her 10 kadın işçiden yalnızca 1’i sendikalıdır! Kayıtdışı istihdamı da dahil edildiğinde kadınlarda gerçek sendikalaşma oranı %6,8’dir

Çalışan kadınların %20’e yakını yarı zamanlı çalışıyor

10 milyona yakın kadın; ailevi ve kişisel nedenler ve ev işleri dolayısıyla çalışma hayatına katılamıyor

EMAR’ın hazırladığı Kadın Emeği raporunda cinsiyet eşitsizliğine, kadın cinayetlerine, kadın yoksulluğuna, kadın işsizliğine ve güvencesiz çalışmaya değiniliyor. Buna göre Türkiye’de istihdamda cinsiyet açığı %34,6 olarak hesaplanırken 10 milyona yakın kadın ailevi ve kişisel nedenler ve ev işleri dolayısıyla çalışma hayatına katılamıyor. Her 10 kadın işçiden ise yalnızca biri sendikalı.

Buna göre, Türkiye’deki kadın işsizliği, Avrupa Birliği ortalamasının iki katına yakın. Raporda “Aile Yılı”na da değinilerek “Kadına yönelik ayrımcılıklar ve eşitsizlikler toplumun her alanında sürerken, 2025 yılı siyasal iktidar tarafından ‘Aile Yılı’ ilan edildi. Amacını, ‘Ailelerimizi günümüzün tehlikelerine karşı daha dayanıklı kılmaktır’ olarak açıklayan ama asıl niyetlerini gizlemeye çalışan iktidar; teşviklerle, promosyonlarla evlilik ve çocuk sayısını arttırmaya çalışıyor.” denildi.

 

EMAR’ın Kadın Emeği Raporu’nda öne çıkan bilgiler şöyle:

Türkiye’de İstihdamda Cinsiyet Açığı %34,6.

Erkeklerin istihdama katılımı (%66,7), kadınların istihdama katılımdan (%32,5) iki kat fazla.

İstihdamdaki kadınların %32,4’i kayıt dışı çalıştırılıyor.

Çalışan kadınların %20’e yakını yarı zamanlı çalışıyor

Tam zamanlı çalışan kadınların da %24,4’ü kayıt dışı ve güvencesiz çalıştırılmaktadır. Yani her 4 kadından 1’i tam zamanlı çalışmasına karşın sigortasız çalıştırılmaktadır.

10 milyona yakın kadın; ailevi ve kişisel nedenler ve ev işleri dolayısıyla çalışma hayatına katılamıyor. 2024 yılı 4. çeyrek verilerine göre 6 milyon 657 bin kadın ev işleri nedeniyle çalışma hayatına dâhil olamıyor. Aynı durumdaki erkek sayısı ise sadece 6.

Benzer bir şekilde ailevi ve kişisel nedenlerle çalışma hayatına dâhil olamadığını belirten kadın sayısı 3 milyon 442 bin kişi iken, erkek sayısı sadece 466 bin kişidir.

Türkiye’de kadın işsizliği, AB ortalamasının iki katına yakın.

Her 10 kadın işçiden yalnızca 1’i sendikalıdır! Kayıtdışı istihdamı da dahil edildiğinde kadınlarda gerçek sendikalaşma oranı %6,8’dir.


EMAR’ın raporunda şu talepler sıralanıyor:

-Çalışma hayatında kadına yönelik her türlü ayrımcılık terk edilmeli, esnek çalışma biçimlerine, cinsiyetçi iş bölümüne, ücret eşitsizliğine son verilmeli, güvenceli, düzenli işler yaratılmalıdır.

-Yetki ve karar mekanizmalarında eşit temsiliyetin hayata geçmesi sağlanmalıdır.

-Kadın istihdamının önündeki engellerden olan çocuk, hasta, yaşlı, engelli bakımı kamusal hizmet olarak sunulmalı, ev işlerini kadının üstünden alacak sosyal politikalar uygulanmalıdır.

-8 Mart kadınlar için ücretli izin günü sayılmalıdır.

-Kadınların örgütlenmeleri önündeki engeller kaldırılmalıdır.

-25 Haziran 2021’de yürürlüğe giren ILO’nun 190 sayılı Şiddet ve Taciz Sözleşmesi, Türkiye tarafından onaylanmalı ve etkin bir biçimde uygulanmalıdır.

-İstanbul Sözleşmesi ve 6284 sayılı Yasa etkin bir biçimde uygulanmalıdır.

-Toplumsal cinsiyet temelli suçlarda, kadın cinayetlerinde cinsiyetçi iyi hal, tahrik indirimi gibi uygulamalardan vazgeçilmelidir.

-Kadın istihdamını artırmak için önerilen esnek çalışma biçimleri yerine kadınlar için tam zamanlı ve güvenceli istihdam olanakları yaratılmalı, çalışma süreleri kısaltılmalıdır.”