Dünya

11 Eylül günü Bolivya'da karşı-devrimcilerin grev çağrısına karşı sokaklara çıkan Bolivya halkı, 12 Ekim günü de yerli halkların ulusal bayraği “Whiphala” için sokaklardaydı. Dekolonizasyon Günü olarak kutlanan 12 Ekim'de yerli örgütler, toplumsal hareketler ve sendikalar ülke çapında mitingler düzenledi.

Karşı devrimcilerin ülkeyi istikrarsızlaştırma girişimlerine yanıt olarak, binlerce Bolivyalı 12 Ekim günü Wiphala bayrağını, Başkan Luis Arce ve demokratik ve kültürel devrimi savunmak için ülkenin farklı yerlerinde toplandı.

Bu mitingler, Santa Cruz’un karşı devrimci valisi Luis Fernando Camacho ve yakın grubunun 24 Eylül'de düzenlediği resmi törende bayrağı (whiphala) çıkarmasının ardından geldi. Temsilciler Meclisi Başkanı Freddy Mamani "Azınlığın, otoriter, ırkçı bir insanın ülkemizi kutuplaştırmasına izin veremeyiz... Cumhuriyetçi, ırkçı ve ayrımcı bir devlet yerine 36 ulusu temsil eden çok uluslu bir devlet" olmak istediklerini söyledi.

Bolivya İşçi Merkezi (COB), Bolivya Çiftçiler Sendikası Konfederasyonu (CSUTCB), Yerli Çiftçi Kadınlar Konfederasyonu "Bartolina Sisa", Ayllus Ulusal Konseyi ve Qullasuyu Markas (CONAMAQ) da eylemlere katıldı. El Alto şehri, La Paz'ın San Francisco meydanına inmeden önce barışçıl bir gösteri yaptı.

Dokuz birimde gerçekleşti eylemler. Bazı bölgelerde, Oruro'da yürüyüş yapan Başkan Yardımcısı David Choquehuanca ve Cochabamba'da miting yapan ve daha sonra La Paz ve Santa Cruz'daki gösterilere katılmayı planlayan Arce gibi hükümet yetkilileri tarafından yönetiliyorlar.

Bu eylemler, İspanyol Fethi'nin anılmasının aksine, Yerli Direniş Günü'nün bir parçası olarak geliyor. Başkan Arce, "Dekolonizasyon Günü'nde ırkçılık ve ayrımcılığa karşı mücadelemizi yeniden teyit ediyoruz" dedi.

Bolivya'da eski başkan Evo Morales de sosyal medya hesabından: “Bu seferberlikler 3 Ekim'de demokrasiyi ve Başkan Arce hükümetini savunmak ve geçtiğimiz haftalarda Camacho ve destekçileri tarafından Yerli Wiphala bayrağına yapılan hakaretlere karşı çağrıldı. Wiphala, Anayasa tarafından tanınan ulusal bir vatanseverlik sembolüdür. Yerli halkın tanınması ve eşitliği için verilen mücadeleyi temsil eder ve Çokuluslu Bolivya Devleti'nin kutsal bir sembolüdür.

Whiphala'yı aşağılamaları ve suçlarıyla dünyada saygı duyulan halkların direnişinin ve birliğinin sembolü haline getiren sağ kanata teşekkür etmeliyiz.

Geçmişte wiphala, sömürge yönetimine karşı ayaklanmanın ve isyanın bayrağıydı; bugün halklarımızın bütünleşmesinin ve kurtuluşunun bir simgesidir.

Avrupa işgalinden 529 yıl sonra, artık sömürge Avrupa'nın değil, Bolivya'dan Çokuluslu Amerika'yı evrensel vatandaşlıkla yetiştiren yerli hareketlerin zamanlarıdır, bu sadece Amerika bölgesi için değil tüm gezegen için mümkün bir teklif.

Yerli halklar tarafından önerilen çokulusluluk, kapitalizm veya emperyalizm ile uyumlu değildir; çokuluslu, kültürel çeşitliliğin ve ataların bilgeliğinin birliği, kimliğimizin ve onurumuzun zenginliğidir.” diyerek whiphalanın önemine değindi.

Latin Amerika'da, kıta nüfusunun yaklaşık %10'unu oluşturan 45 milyondan fazla insanı temsil eden 826 farklı Yerli Halk var. Ancak, bazı ülkelerde toplam nüfusun çok daha yüksek bir yüzdesini oluşturuyorlar.

İspanya, 12 Ekim'i "İspanyol Günü” olarak kutluyor. Öte yandan, birçok Latin Amerika ülkesinde 12 Eylül artık "Kolomb" veya "Keşif" günü olarak değil, "Yerli Direniş Günü" olarak kutlanıyor.

ABD İlk Resmi Yerli Halklar Günü'nü Kutladı

ABD başkanı Joe Biden , Yerli Halklar Günü'nü ulusal olarak tanımak için bir bildiri imzaladı ve ABD’de de 12 Ekim günü Yerli Halklar Günü ilk kez resmi olarak kutlandı. Yerli halklar ise Columbus Günü'nün resmi olarak federal bir tatil olarak değiştirilmesini talep ediyor.

Resmi olarak ilan edilmeden önce de ABD genelinde yüzlerce yerde Yerli Halklar Günü kutlanıyordu. Bu sene eylemciler aynı zamanda madencilik ve boru hattı projeleri için arazilere el konlması, Yerli Amerikalılara yönelik devam eden saldırılar ve şiddet, farklı yönetimler tarafından anlaşma haklarının ihlali ve Yerli kişilerin karşılaştığı kurumsal ayrımcılık da dahil olmak üzere Yerli toplulukları etkileyen süregelen sorunları vurgulamaya devam ediyor,

Yerli Halklar Günü'nde Washington DC'deki başkanlık ofisi Beyaz Saray'ın önünde büyük bir eylem yapıldı. Çok sayıda kişi, Biden yönetiminin birkaç büyük madencilik projesinde sessizliğini eleştiren çok sayıda pankartla katıldı.