Dünya

Ekvador’da Guillermo Lasso yönetiminin neoliberal politikalarına karşı başlayan protesto ve grevler devam ediyor.

13 Haziran günü başlayan ayaklanmada kurulan barikatlar polis saldırılarıyla kaldırılamadığı gibi, hükümetin boş vaadleri de eylemlerin önünü kesemedi. Ve hükümet çareyi Ekvador Yerli Milliyetler Konfederasyonu (CONAIE) başkanı Leonidas Iza'yı tutuklamakta buldu. Ancak bu da, binlerce kişinin Iza’nın götürüldüğü Latacunga hapishanesi önüne yığdı ve İnsan hakları örgütleri başta olmak üzere, solcu milletvekilleri de eylemde idi. İza, 24 saat sonra adli kontrol kararı ile serbest bırakıldı.

İza 14 Haziran günü yaptığı açıklama ile süren bu grevin, eylemlerin süresiz olduğunu ve CONAIE’nin 10 talebi kabul edilene kadar devam edeceğini söyledi. Bunun yanı sıra, greve katılan diğer sendikalar, işçi dernekleri, tarım ve üretim sektörleri de kendi taleplerini ortaya koyuyor ve karşılanana kadar devam edeceğini söylüyorlar.

CONAIE’nin talepleri şunlar:

-Akaryakıt fiyatlarının düşürülmesi ve dondurulması ve artık akaryakıt zammı yok. Köylüler, ulaşım sektörü, balıkçılık gibi en çok ihtiyacı olan sektörler için sübvansiyon verilmesi.

-4 milyondan fazla aile için en az bir yıllık moratoryum ve finansal sistemdeki (kamu, özel ve kooperatif bankaları) faiz oranlarının düşürülmesiyle borçların yeniden müzakere edilmesiyle ekonomik rahatlama. Ev, arazi, araç gibi varlıklara ödenmemek üzere el konulmasının kaldırılması

-Çiftlik ürünleri için uygun fiyatlar: süt, pirinç, muz, soğan, gübre, patates, mısır, domates ve daha fazlası; Milyonlarca köylü, küçük ve orta ölçekli üreticinin garantili bir geçim kaynağına sahip olması ve üretime devam etmesi için çiçeklerden telif ücreti alınmaması.

-İstihdam ve işçi hakları. İşgücü güvencesizliğini frenlemek ve halk ekonomisinin sürdürülebilirliğini sağlamak için politikalar ve kamu yatırımları yapılması.

-Madencilik/petrol çıkarma sınırının genişletilmesine ilişkin moratoryum, bölgelerin, su kaynaklarının ve ekosistemlerin korunması için sosyo-çevresel etkiler için denetim ve tam onarım sağlanması.

-21 toplu hakka saygı: Kültürlerarası İki Dilli Eğitim, yerli adalet, ücretsiz, önceden ve bilgilendirilmiş danışma, yerli halkların örgütlenmesi ve kendi kaderini tayin hakkı.

-Ekvador halkına ait stratejik sektörlerin (Banco del Pacifico, hidroelektrik santraller, IESS, CNT, otoyollar, sağlık ve diğerleri) özelleştirilmesinin durdurulması

-Temel ürünlerin aracılar tarafından spekülasyonu ve kötü niyetli fiyatlandırılmasına son verilmesi.

-Sağlık ve eğitim: İlaç ve personel eksikliğinden kaynaklanan hastane sıkıntısı nedeniyle acil bütçe. Gençlerin yüksek öğrenime erişimini garanti edin ve okullarda, kolejlerde ve üniversitelerde altyapıyı iyileştirilmesi.

-Şiddet artışını, kiralık cinayetleri, suçluluğu, uyuşturucu kaçakçılığını, adam kaçırmayı ve organize suçları frenlemek için güvenlik ve etkili kamu politikaları geliştirilmesi.

Quito’da 13 Haziran’dan bu yana bu talepler doğrultusunda pirinç yetiştiricileri, muz üreticileri, ulaşım işçileri, feminist kolektifler, lise ve üniversite öğrencileri, öğretmenler, sağlık çalışanları ve diğer toplumsal hareketler eylem halinde.

13 Haziran günü Quito'da binlerce kişi, tamamen polis bariyerleri ve çevik kuvvet polisleriyle çevrilmiş Carondelet başkanlık sarayına yürüdüler.

15 Haziran günü Plaza Santo Domingo'da çoğunluğunu gençlerin oluşturduğu kitleye polis saldırıları tüm sosyal medyada gündem oldu. Cuenca Üniversitesi'nde de eylem yapan öğrencilere polis saldırıları görüntülendi.

Bu süreçte halk örgütleri başkan Guillermo Lasso ile görüşmeler yapıp çözüm bulmaya çalışsa da, 16 Haziran günü ekranlara çıkıp açıklama yapan Lasso buna yanaşmayacağını açıkladı.

Bunun üzerine CONAIE Başkanı Leonidas Iza, neoliberal paket yürürlükten kaldırılana kadar Yerli halklar ve çiftçilerin diyaloga girmeyeceklerini bir kez daha vurguladı. Ve haftasonu daha fazla Yerli topluluğunun Cotopaxi eyaletinden Quito Şehrine bir yürüyüş yapacağını ve bunun için örgütünün binlerce protestocu için bir miktar yiyecek garanti etmek için düzenlemeler yaptığını duyurdu.

Sosyal medyada dolaşan görüntülerde de halk yüksek yaşam maliyetinin düşmesi gerektiğini, sadece yakıt fiyatları değil gıda fiyatlarının da düşmesini istediklerini söylüyor. Yaşlı bir kadının polis memuruna megafonla, "Sizden işinizi yapmamanızı, saldırmamanızı rica ediyorum" dediği yansıyor ekranlara...