İSİG Meclisi'nin hazırladığı rapora göre 2022 yılının ilk beş ayında en az 646 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. İşçilerin hayat pahalılığı ve işten çıkarma tehdidi nedeniyle güvencesiz çalışma koşullarına mahkûm edildiğine dikkat çekilen raporda iş cinayetlerinin artmaya devam ettiği ifade edildi. İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği Meclisi (İSİGM) yılın ilk beş ayına ait İş Cinayetleri Raporu'nu kamuoyuyla paylaştı.
2022 yılında eylem direniş ve mücadeleleriyle öne çıkan işçilerin selamlandığı rapordaC CumhurbaşkanıRecep Tayyip Erdoğan’ın, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Merkez Ofisi Açılışı ve Ustalara Saygı Ödül Töreni’nde “Şimdi birileri çıkıp, 'Aç kaldık' diyor. Vicdansızlık yapmayın. Ne aç kaldın? Aç kalan falan yok” sözlerini v e Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin AKP’nin 30. İstişare ve Değerlendirme Toplantısı’nda yaptığı sunumda “Bu sistemden dar gelirliler hariç üretici firmalar, ihracatçılar kâr ediyorlar. Çarklar dönüyor”, sözlerini hatırlatan İSİGM, bu ifadelerin iktidarın sermayeyi büyüten politikalarını ve işçilere halka yönelik bakışını da özetlediğini belirterek enflasyon rakamlarına dikkat çekti.
TÜİK’in yıllık enflasyonu yüzde 73,5 olarak açıkladığını ENAG’ın açıklamasına göre ise enflasyonun yüzde 160’ı geçtiğini hatırlatan İSİGM, "markete, pazara giden otobüse binen, herhangi bir alışveriş yapan herkesin bu gerçeğin farkında olduğunu vurguladı.
Diğer yandan ücretlerdeki artışın birkaç istisna TİS dışında, resmi açıklama olan TÜİK oranlarına bile yaklaşamadığına işaret edilen raporda 'Tarihi zam' diye övünülen asgari ücretteki artış yüzde 50 olduğu hatırlatıldı.
İşten Atılma Baskısıyla İşçiler Daha Çok Ve Güvencesiz Çalıştırıldı
İşçiler hayat pahalılığı ve işten çıkarma tehdidi nedeniyle güvencesiz çalışma koşullarına mahkûm edildiğini, asgari ücret düzeyinin tüm ücretliler içindeki oranının yüzde 70’e ulaşırken birçok işyerinde sigortaların asgari ücret üzerinden yatırılsa da belli miktarların elden geri alındığına işaret edilen raporda "İşten atılma baskısıyla işçiler daha çok çalıştırıldı, üç işçinin yapacağı iş iki işçiye yaptırıldı. Başta temel gıda, kira, ısınma, ulaşım olmak üzere her şeye yapılan zam furyasında düşük ücret-işsizlik-güvencesiz çalışma cenderesindeki işçilerin fiziki ve ruhsal sağlığı çok etkilendi" denildi.
Tarım Ve İnşaatta Ölümler, Sanayide Güvencesizleştirme Arttı
Geçtiğimiz aylarda pek çok işçi eylem ve direnişi yaşandığını ifade eden İSİGM tarım ve inşaatta iş kolunda ölümler artarken sanayi iş kolunda ise güvencesizleştirme derinleştiğini vurguladı.
Mayıs ayı ile birlikte (havanın ısınması, sezonun başlaması) güvencesiz çalışmanın en yoğun olduğu inşaatlarda ve tarımdaki iş cinayetlerinde bir sıçrama meydana geldiği, bu ay 46 tarım emekçisinin ve 35 inşaat işçisi hayatını kaybettiği belirtildi.
Geçtiğimiz yıllarda yaz süreciyle birlikte azalan sanayi işkollarındaki ölümlerin sürdüğünü iade eden İSİGM, bu ay 56 sanayi işçisi (metalde 13, madenlerde 9...) hayatını kaybettiğini belirterek, benzer bir durumun OHAL sürecinde de (2016-2018) meydana geldiğini ve sanayi işçilerinin ölümünde oransal bir artış yaşandığını hatırlattı.
İSİGM, bu durumun temel olarak geleneksel sendikal merkezlerin çekirdeğini oluşturan işkollarında da güvencesiz çalışma koşullarındaki derinleşmeye (üretim zorlaması, işsizlik baskısı) ve sendikal hareketin giderek etkisizleştiğine (işkolunda çekim merkezi olamaması, örgütlü olduğu işyerlerindeki hak kayıpları) işaret etmekte olduğunu ifade etti.
Servis Kazaları, Patlamalar, Kalp Krizleri, İntiharlar...
Servis/trafik kazalarındaki ölümlerin,:tarım sektöründeki hareketlilik ve buna bağlı olarak özellikle traktör taşımacılığına dikkat çeken İSİGM,. raporunda tğiarımda işçilerin kapalı kasa kamyonet, römork, eski araçlar vb. taşınması ile kapasite fazlası yolculuk ve çiftçilerin traktörlerindeki eksikliklerin ölüm ve yaralanmalarda başlıca nedenler. olduğunu vurguladı.
İSİGM raporda taşımacılık işkolunda, şoförlerin uzun ve yorucu iş saatlerinde, yedek şoför olmadan, dinlenme-barınma-beslenme sorunları yaşadıklarını ve bu şekilde çalışmanın ölüm ve yaralanmaları beraberinde getirdiğine dikkat çekerken, sanayi işkollarında meydana gelen işçi servisi sorunlarında uygun olmayan (eski, bakımsız vb.) minibüs ve otobüslerin kullanılmasının kazaların artmasında önemli bir sorun olarak öne çıktığını belirtti.
Sanayi işkollarında iş cinayetlerinin oransal olarak artışı ile birlikte ezilme, patlama, yanma, elektrik çarpması, zehirlenme vb. ölüm nedenlerinde de gözle görülür bir yaygınlaşma olduğunu akataran İSİGM, Bu noktada İstanbul, Kocaeli, İzmir, Manisa, Bursa, Ankara, Tekirdağ, Sakarya, Gaziantep, Samsun, Konya gibi şehirlerde endüstriyel kazalar olarak adlandırılan iş cinayetlerinin yaşandığını belirtti.
Ekonomik kriz, mobbing ve fazla çalışmaya bağlı işçi intiharları devam etmekte olduğuna dikkat çekilen raporda özellikle geçinemeyen işçilerin banka ve tefecilerden aldıkları borçları geri ödeyememeleri sonucu yapılan baskıların bu intiharların önemli bir nedeni olduğu, yine genç işçi/işsizlerin güvencesizleştirme kıskacında geleceksizleştirilmelerinin intiharların diğer önemli nedeni olduğu vurgulandı.
Tüm bunların yanında aşırı, yoğun, fazla, sağlıksız çalışma, şartlarına ve beslenme, barınma, yaşam koşullarına bağlı kalp krizi ve beyin kanaması gibi ani işyeri ölümlerinin de artarak sürdüğünü ifade eden İSİGM,. bu nedenle ölümler taşımacılık, tarım, büro, eğitim, belediye gibi işkollarından tüm işkollarına doğru yaygınlaşırken yaş ortalaması da giderek düştüğünü vurguladı.
İSİGM raporda Kırım Kongo Kanamalı Ateşi riskine de dikkat çekerek. Mayıs ayından itibaren Erzurum, Erzincan, Sivas, Tokat, Batman, Gümüşhane gibi şehirlerden kene ısırması sonucu ölüm haberleri gelmeye başladığını belirtti. Bu ölümlerden bir kısmında hastalığa yakalanma nedenini ise çobanlık, besicilik gibi mesleklerde yaz aylarında bu ölümlerin önüne geçebilmek için gerekli önlemlerin alınmaması ve bilgilendirmelerin yetersiz olduğunu ifade etti.
Akkuyu Nükleer Santralindeki İş Cinayetleri Sürüyor
İSGM, akkuyu nükleer santralindeki iş cinayetlerine ilişkin Enerji Bakanı Fatih Dönmez'in “üçü kişisel sağlık problemleri sebebiyle olmak üzere toplamda sekiz ölümlü vaka yaşanmıştır.” sözlerini hatırlatarak bu ölümlerin “işyerindeki kalp krizleri, beyin kanamaları” yani iş cinayeti olduğuna dikkat çekrek Akkuyu'da iş cinayetlerinin artarak devam ettiğini ve on iş cinayeti yaşandığını belirtti.
İSİGM raporuna göre 2022 yılının ilk beş ayında (Ocak ayında 120, Şubat ayında 109, Mart ayında 121, Nisan ayında 129 ve Mayıs ayında 167 olmak üzere) en az 646 işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinin istihdam biçimlerine göre dağılımına bakıldığında 563 ücretli (işçi ve memur) ve 83 kendi nam ve hesabına çalışan (çiftçi ve esnaf) hayatını kaybetti. Yani ölenlerin yüzde 87’sini ücretliler yüzde 13’ünü ise kendi nam ve hesabına çalışanlar oluşturuyor.
2022 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı şöyle: İnşaat, Yol işkolunda 118 işçi; Tarım, Orman işkolunda 103 emekçi (49 işçi ve 54 çiftçi); Taşımacılık işkolunda 76 işçi; Metal işkolunda 48 işçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 43 emekçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 39 işçi; Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 34 işçi; Madencilik işkolunda 28 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 27 işçi; Enerji işkolunda 21 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 21 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 18 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 15 işçi; Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 10 işçi; Ağaç, Kâğıt işkolunda 8 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 5 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 4 işçi; Basın, Gazetecilik işkolunda 4 işçi; Banka, Finans, Sigorta işkolunda 2 işçi; Elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 22 işçi hayatını kaybett.
2022 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı şöyle: Ezilme, Göçük nedeniyle 125 işçi; Trafik, Servis Kazası nedeniyle 124 işçi; Yüksekten Düşme nedeniyle 88 işçi; Kalp Krizi, Beyin Kanaması nedeniyle 81 işçi; Covid-19 nedeniyle 41 işçi; İntihar nedeniyle 35 işçi; Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 32 işçi; Şiddet nedeniyle 28 işçi; Elektrik Çarpması nedeniyle 26 işçi; Patlama, Yanma nedeniyle 24 işçi; Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 11 işçi; Kesilme, Kopma nedeniyle 4 işçi; Diğer nedenlerden dolayı 27 işçi hayatını kaybetti…
2022 yılının ilk beş ayında 43 kadın işçi ve 603 erkek işçi iş cinayetinde hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı şöyle: 14 yaş ve altı 3 çocuk işçi, 15-17 yaş arası 12 çocuk/genç işçi, 18-27 yaş arası 86 işçi, 28-50 yaş arası 322 işçi, 51-64 yaş arası 143 işçi, 65 yaş ve üstü 43 işçi, Yaşını bilmediğimiz 37 işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk beş ayında 38 mülteci/göçmen işçi hayatını kaybetti. Bu işçilerin geldikleri ülkelere bakarsak: 16 işçi Suriyeli; 8 işçi Afganistanlı; 4 işçi Özbekistanlı; 3 işçi İranlı; 1’er işçi Belaruslu, Endonezyalı, Rusyalı, Pakistanlı, Sırbistanlı, Türkmenistanlı ve Ukraynalı.
2022 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinde ölenlerin 23’ü (yüzde 3,56) sendikalı işçi, 623’ü ise (yüzde 96,44) sendikasız. Sendikalı işçiler metal, kimya, sağlık, madencilik, taşımacılık, enerji, güvenlik ve belediye işkollarında çalışıyordu.
Raporun tamamı ve grafikler için: https://www.isigmeclisi.org/20751-2022-yilinin-ilk-bes-ayinda-151-gunde-en-az-646-isci-hayatini-kaybet